اثرات تاریخهای مختلف کاشت بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام ماش و لاینهای امید بخش
ماش با نام علمی Vigna radiata ( L .) گیاهی دیپلوئید با کروموزوم می‌باشد ( قوامی، ۱۳۷۶). ساوی در سال ۱۸۲۴ جنس Vigna را کشف کرد و آنرا به یک پروفسور گیاهشناس در شهر پیزا به نام دومینگوویگنا اهدا نمود. در ابتدا این جنس تعدادی اندک از گونه‌هایی را شامل می‌گردید که دارای ناو خمیده و لوله‌ی مادگی کرکدار در قسمت داخلی در زیر کلاله بودند، در حالیکه جنس Phaseolus که توسط لینه نامگذاری شده بود گونه‌هایی را در بر می‌گرفت که خامه پیچیده یا خمیده داشتند و برعکس، گونه‌های جنس Vigna خامه‌ی خمیده یا کم و بیش با زاویه‌ی راست داشتند (مجنون حسینی، ۱۳۷۵). جنس Vigna شامل حدود ۱۵۰ گونه است(اسکیناز،۱۹۹۳). زیر جنس Ceratotropis یک دسته‌ی مشخص، همگن و یکنواخت با منشأ آسیایی است که با گستردگی متفاوت کشت و کار می‌گردند. در این میان ماش معروف ترین گونه‌ی زراعی بوده، که به همراه ماش سیاه (Vigna mungo) مناطق زیادی از آسیا را تحت پوشش خود دارند ( اسکیناز،۱۹۹۳).
ماش یکی از حبوبات مهم در هندوستان است که در بیش از ۳ میلیون هکتار از اراضی این کشور با تولید ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار کشت می‌گردد (تیکو و چانرا،۱۹۹۹). این گیاه از سومین حبوبات مهم در هند (سینگ و همکاران،۱۹۸۸) و پنجمین آن در ایران است (قوامی، ۱۳۷۶).
سطح زیر کشت ماش در دنیا حدود ۰۰۰/۳۰۰/۵ هکتار و تولید سالانه‌ی آن ۰۰۰/۳۰۰/۲ تن است. ۴۵% تولید این گیاه در هندوستان بدست می آید. امروزه ماش در تمام نواحی هند، میانمار، پاکستان، تایلند، سریلانکا، اندونزی، چین و … کشت می شود. زراعت ماش در خاورمیانه، جزایر اقیانوس آرام، شرق آفریقا، استرالیا، آمریکا و کارائیب نیز گسترش یافته است. مهمترین کشورهای صادر کننده‌ی آن تایلند و استرالیا هستند، در حالی که ایالات متحده آمریکا وارد کننده بزرگ برای ماش محسوب می شود. در ایران نیز سطح زیر کشت این گیاه حدود ۳۰۰/۲۶ هکتار و تولید سالانه‌ی آن ۶۰۰/۲۶ تن می باشد (صادقی پور، ۱۳۸۰ و کوچکی، ۱۳۷۷).
جهت دانلود متن کامل مقاله اثرات تاریخهای مختلف کاشت بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام ماش و لاینهای امید بخش کلیک نمایید