بررسی مکانیسم تحمل گیاهان به شوری
طبق تعریف Levitt، تنش از دیدگاه بیولوژیکی شامل هرگونه تغییرات در شرایط محیطی است که رشد و نمو گیاه را کند کرده و یا الگوی رشد و نمو آن را تغییر میدهد. تنش شوری ناشی از نمکهای محلول (به خصوص NaCl) در محیط ریشه بوده که غلظت آنها از حد مشخصی گذشته و سبب کاهش و یا توقف در رشد گیاهان زراعی میشود. در هر صورت قصد ما بر آن نیست که به علل شورشدن خاکها بپردازیم؛ بلکه هدف، آشنایی با عکسالعمل و نحوه مقاومت گیاهان در برابر شوری میباشد. برآورد دقیقی از میزان زمینهای دارای مشکل شوری وجود ندارد. کریستینس در سال ۱۹۸۲، برآورد کرده است که از ۱۴ بیلون هکتار زمینهای زیرکشت در دنیا، حدود ۴/۱ بیلیون هکتار دارای مشکل شوری و ۶ بیلیون هکتار در مناطق خشک و نیمهخشک قرار دارند.
توزیع جهانی زمینهای شور در سطح جهان یکنواخت نیست، از بررسی ۵/۳۴۳ میلیون هکتار از خاکهای شور در دنیا، آسیا بیشترین مساحت اراضی شور در دنیا را به خود اختصاص داده است.
۱۲% از کل مساحت کشور به صورت دیم و آبی زیر کشت محصولات متنوع است. گفته میشود که ۵۰% از این مساحت به درجات مختلف تحت اثر شوری، قلیایی بودن و غرقاب هستند که این میزان تا ۷۵% از کل اراضی فاریاب را شامل میشود که در سراسر کشور پراکنده شده است.
در ابتدا توضیح چند اصطلاح ضروری به نظر میرسد. معنای تحتالفظی هالوفیت، گیاه نمک (Salt Plant) بوده و به گیاهانی گفته میشود که میتوانند با وجود غلظت بالای نمک Na رشد کنند. گیاهانی که نمیتوانند با وجود غلظت بالای نمک Na رشد کنند، گلیکوفیت یا گیاهان شیرین نامیده میشوند. به دلیل محدودهی وسیعی که بین هالوفیتها وجود دارد، به زیردستههایی از Euhalophyttes (هالوفیتهای واقعی) تا به Oligo halophytes (آنهایی که شوری ملایم را تحمل میکنند) تقسیم میشوند. بسیاری از هالوفیتها میتوانند، به طور کاملاً نرمالی در محیط کم یا فاقد نمک رشد کنند که به آنها هالوفیت اختیاری گویند، ولی اگر قادر به چنین وضعیتی نباشد به آنها هالوفیت اجباری گویند. مثال هالوفیت زراعی اختیاری چندرقند است.
جهت دانلود متن کامل تحقیق بررسی مکانیسم تحمل گیاهان به شوری کلیک نمایید